Przechodziliśmy niedawno okres, w którym nasz 3 latek bardzo dużo się złościł. Wystarczyło naprawdę niewiele, jakaś drobnostka – zapięcie mu szybko kurtki, kiedy to on chciał to zrobić, za kierownicą auta usiadła mama, a nie tata – to wszytko wywoływało u niego nadmierną reakcję. Czyli wrzaski, płacz, nierzadko rzucanie czym popadnie. Szukając wtedy sposobu na opanowanie jego złości trafiłam na książkę „W małej główce wielka moc – 25 ćwiczeń Mindfulness, by być uważnym i spokojnym przez cały dzień„. Na okładce jest informacja, że książka przeznaczona jest dla dzieci w wieku 3-8 lat, a więc idealnie dla nas!
Co to jest Mindfulness?
Tak naprawdę zanim dotarła do mnie książka, nie za bardzo wiedziałam co to jest ten cały Mindfulness. Gdzieś słyszałam wcześniej to pojęcie, ale nigdy się tym specjalnie nie interesowałam. Dopiero czytając wstęp do książki dowiedziałam się, że Mindfulness to podejście, które uczy nasz umysł jak zarządzać mentalnym i fizycznym „przeładowaniem” i przebodźcowaniem poprzez skupienie się na chwili obecnej. Na „tu i teraz”. Dalej autorka uświadamia czytelnika, że dzięki nieoceniającemu i pełnemu zrozumienia stosunkowi do samego siebie i otaczającego nas świata ludzi, jesteśmy w stanie wyciszyć nasze lęki z przeszłości i przestać niepokoić się naszą przyszłością. Hm, z jednej strony zabrzmiało to dla mnie ciekawie, a z drugiej jak takie trochę sekciarskie hasło 😉
Ale przecież nie oceniamy książki jedynie po okładce i wstępie! Czytałam więc dalej.. A dalej autorka, Chiara Piroddi objaśnia, że w książce znajdują się ćwiczenia, które dzieci mogą wykonywać samodzielnie lub z rodzicami. Opierają się one na oddechu i wykorzystują dodatkowo wyobraźnię. Ćwiczeń nie należy traktować jako terapii, a jedynie jako zabawy wspierające samoświadomość, wyciszenie, zarządzanie emocjami i wzmocnienie koncentracji.
W książce naszymi „przewodnikami” są Pam i Sam. Pam to ta „mądrzejsza”, Sam to taki Tobiś. Co to się wkurza o wszystko i dym mu leci uszami ze złości. Pam go instruuje jak ma wtedy oddychać i tłumaczy jak sobie radzić w różnych sytuacjach.
Książka nie jest gruba, ma niecałe 40 stron i szybko się ją czyta ze względu na niewielką ilość tekstu. Wszystkie ćwiczenia są zobrazowane i jeśli chodzi o wydanie to nie mam się do czego przyczepić. Czytałam po kolei wszystkie ćwiczenia i miałam co do nich mieszane uczucia. I to „zmieszanie” tyczyło się jedynie wieku dziecka, do którego skierowana jest książka.
Dla kogo jest książka o Mindfulness?
Tobiś ma aktualnie 3.5 roku. Po różnych przejściach i trudnościach w początkowych miesiącach, a nawet latach – dorównał w rozwoju rówieśnikom. Może mówi czasem niewyraźnie, nie wymawia W i SZ, ale mówi. Czasem nawet śpiewa! Potrafi bawić się w strażaka i udawać, że w kuchni pali się krzesło. Potrafi bawić się autami i parkować nimi w garażu, którym na potrzebę chwili staje się np. kołdra. Ale za Chiny nie potrafi wyobrazić sobie, że oto promienie słońca niczym złote nitki owijają się wokół jego szyi! Nie potrafi wpatrywać się długo w kwiatek i go potem narysować z pamięci. Zresztą on w ogóle nie potrafi rysować! Nie raz pokazywałam w moich SM jego prace plastyczne z przedszkola, czyli kartkę z bazgrołami w różnych kolorach. I zawsze na pytanie „Co tu narysowałeś?” (w domyśle – może to miał być dom? Albo samochód? A może kot?) odpowiadał – „A taki rysunek” 😀
Więc część ćwiczeń w jego przypadku odpadła już w momencie, kiedy je czytałam. Po prostu jest na nie jeszcze za mały. Z całej książki wybrałam dla niego zaledwie 3-4, które próbowałam z nim „przećwiczyć”. Skutek raczej marny. Jedynie co mu się spodobało to „taniec szympansa„. Tu było dużo zabawy i śmiechu.
Podobało mu się też leżenie z pluszakiem na brzuchu. Ale wszystko to traktował jako zabawę i nie skupiał się na oddechu, a o oddech tu właśnie chodzi! I tak dochodzimy do punktu, w którym mogę powiedzieć, że książka, którą kupiłam z myślą o dziecku – bardziej przydała i przydaje się mnie 😀
Jakie ćwiczenia oddechowe są w książce?
Próbowałam zainteresować ćwiczeniami oddechowymi i tematem Mindfulness Polę, która z kolei wiekowo jest poza widełkami podanymi na okładce (prawie 12 lat). Ona co prawda potrafi kontrolować swój oddech lepiej niż Tobiś, ale kompletnie ją ten temat nie zainteresował. Ale wiecie co? Niektóre z ćwiczeń opisanych w książce sprawdziłam na sobie i kurcze – to działa! 🙂
Bo tak naprawdę naszym problemem jest chyba ta ciągła gonitwa. Czy masz czasem wrażenie, że z powodu natłoku myśli i zadań do zrobienia nie masz czasu na „bycie tu i teraz”? Lecisz z kolejną czynnością, pracą i nawet się nie obejrzysz, a tu na zegarku wybiła 21! Dzień się prawie skończył, a my mamy jeszcze w głowię całą litanię rzeczy do zrobienia! Dlatego też ten rok zaczęłam od planowania, o czym pisałam w jednym z wcześniejszych postów. Dzięki temu wieczorem mam w miarę „czystą głowę”, a nie ciągłe wkurzenie, że „jeszcze TO i TAMTO jest przecież do zrobienia”.
Ale bywa i tak, że coś mi nie wyjdzie, z czymś nie zdążę albo pojawia się jakaś stresowa sytuacja. Tego nie unikniemy na co dzień. I wtedy przydają się takie proste sposoby na opanowanie nerwa jak chociażby kubek ciepłej herbaty 🙂
Zresztą w książce „W małej główce wielka moc 25 ćwiczeń Mindfulness..” są nie tylko ćwiczenia na uspokojenie i odstresowanie. Są tu także ćwiczenia oddechowe:
- dla pobudzenia ciała,
- na rozruszanie mięśni twarzy,
- na zwiększenie poczucia bezpieczeństwa i „przywołanie odwagi”,
- na budowanie samooceny (dedykowane całej rodzinie, zresztą bardzo fajny patent :),
- na zwiększenie samoświadomości,
- na „uwolnienie się od zmartwień”,
- na poprawienie odczuwania smaków i poczucia głodu,
- na poczucie wewnętrznego spokoju,
- na zwiększenie koncentracji, pamięci i panowania nad sobą (to właśnie „taniec szympansa”),
- na zwiększenie skupienia, zwiększenie pamięci wzrokowej (narysowanie kwiatka z pamięci),
- na odpuszczenie narastającego gniewu,
- na zarządzanie emocjami,
- wyciszenie umysłu, głębokie rozluźnienie (zwłaszcza przed snem).
Podsumowanie
Na ostatnich stronach autorka zebrała kilka haseł, które powinniśmy zapamiętać i przypominać sobie w ciągu dnia w sytuacji „stresowej”. I jest to dobry i fajny pomysł. Ale znowu odwołam się do informacji z okładki, że jest to książka dla dzieci „3-8 lat”. Wyobraź sobie 4-latka, który próbuje ułożyć puzzle. Nie idzie mu, elementy do siebie nie chcą pasować, ale zamiast złości mówi do siebie „Nie ma znaczenia, że zrobię błąd. Każda pomyłka to okazja, by nauczyć się czegoś i dorosnąć„. To jest bardzo dobra rada! Ale DLA DOROSŁYCH! No hello! Tak samo jak nie widzę 3-latka, czy nawet 6-latka mówiącego sobie w myślach „Spokój i wyciszenie to przyjaciele mojego umysłu. To one pozwalają mi się skoncentrować!„. Rady dobre, ale.. dla mnie!
Być może starsze dzieci, bliżej 8-ego roku życia będą w stanie w trudnych chwilach przypomnieć sobie o odpowiednim oddechu. I odpowiednim nastawieniu („Jestem cudowną osobą i drugiej takiej nie ma na całym świecie”). I dzięki temu „przejść” przez daną sytuację „suchą stopą”. Młodsze dzieci mogą mieć z tym zdecydowane trudności.
Jest tu też kilka rad, które dobrze jest wprowadzić do swojego codziennego życia. Bez względu na to, ile się ma lat warto pamiętać o tym, aby przed wyjściem z domu przytulić się do każdego członka rodziny i nie rozstawać się z nikim w gniewie. Warto też raz na czas powiedzieć dziecku, siostrze, mamie, czy tacie za co mu dziękujemy tego dnia. Można to też narysować, napisać i dając komuś popatrzeć mu w oczy.
Jeśli zapytacie mnie na koniec, co w takim razie zrobiłam, żeby syn przestał się awanturować o wszystko odpowiem krótko – „Samo przeszło”. To po prostu jeden z etapów przez który i dziecko i my, rodzice musimy przejść. Jak sobie z tym radzić jako rodzic? Myślę, że w tej książce, która dedykowana jest dzieciom – sposoby na „przetrwanie” znajdzie właśnie rodzic! Kilka ćwiczeń oddechowych, o których pisze autorka świetnie sprawdzą się w sytuacji, w której mamy ochotę krzyknąć albo wręcz wyjść z siebie i stanąć obok. Zresztą o zbawiennej roli oddechu w takich sytuacjach pisałam już kiedyś, przy okazji recenzowania kursu o trudnych emocjach u dzieci. Więc jak chcecie zacząć przygodę z treningiem uważności i pomóc sobie trochę w opanowaniu nerwa, to ja Wam tę książkę polecam! Wam, rodzicom. Dzieciom nie koniecznie 🙂
Książkę „W małej główce wielka moc – 25 ćwiczeń Mindfulness ..” kupisz na allegro albo w księgarni Tania Książka.
Chiara Piroddi jest autorką także innych książek, o których pisałam – o dziecięcej złości i serii Sam Odkrywaj Świat.
